Ua pa'epa'e le masiofo, ua oti Napoleon, ma ua valea Van Gogh.O le a le tau ua totogi e tagata mo lanu?

Ua leva ona tatou moomoo mo se lalolagi felanulanuai talu mai le laiti.E oo lava i upu "lanu felanulanua'i" ma le "lanu felanulanua'i" e masani ona fa'aaoga e fa'amatala ai le fairyland.
O lenei fiafia masani i lanu e manatu ai le tele o matua o le vali o se mea e fiafia i ai a latou fanau.E ui lava e toʻaitiiti tamaiti e fiafia tele i ata vali, e toʻaitiiti tamaiti e mafai ona teena le matagofie o se pusa vali lelei.

totogi tagata mo lanu1
totogi tagata mo lanu2

Lemoni samasama, moli samasama, mumu mumu, mutia lanumeamata, olive lanu meamata, enaena matua, oker, cobalt blue, ultramarine... o nei lanu matagofie e pei o se nuanua paʻi, lea e ave faamalosi agaga o tamaiti ma le le iloa.
Atonu e iloa e tagata ma'ale'ale o igoa o nei lanu o le tele o upu fa'amatala, e pei o le mutia lanumeamata ma le rosa mumu.Ae ui i lea, e iai nisi mea e pei o le "ocher" e le mafai e tagata masani ona malamalama i ai.
Afai e te iloa le talafaasolopito o nisi pigments, o le ae iloa ai e tele atu lanu faapena e faʻaumatia i le vaitafe umi o taimi.I tua atu o lanu taitasi o se tala pefu.

totogi tagata mo lanu3
totogi tagata mo lanu4

Mo se taimi umi, e leʻi mafai e lanu a tagata ona faʻaalia le tasi afe o lenei lalolagi felanulanuaʻi.
Soo se taimi lava e aliali mai ai se lanu fou, o le lanu o loʻo faʻaalia e tuʻuina atu i ai se igoa fou.
O lanu muamua na sau mai minerale faanatura, ma o le tele o ia mea na sau mai le eleele na gaosia i nofoaga faapitoa.
O le pauta okeri e maualuga le u'amea ua leva ona fa'aaogaina e fai ma pa'u, ma o le lanu mumu e fa'aalia e ta'ua fo'i le lanu oke.

I le amataga o le senituri lona fa TLM, na iloa ai e tagata Aikupito anamua le tomai e fai ai lanu.Latou te iloa le faʻaogaina o minerale faʻanatura e pei o le malachite, turquoise ma le cinnabar, olo ma fufulu i latou i le vai e faʻaleleia ai le mama o le pigmenti.
I le taimi lava e tasi, o tagata Aikupito anamua sa i ai foi ni tekinolosi sili ona lelei e vali ai laau.O lea na mafai ai e Aikupito anamua ona tusia se numera tele o ata felanulanuaʻi ma susulu.

totogi tagata mo lanu5
totogi tagata mo lanu6

Mo le faitau afe o tausaga, o le atinaʻeina o lanu a le tagata na faʻauluina e le laki maua.Ina ia faʻaleleia le avanoa o lenei ituaiga o luʻitau, ua faia e tagata le tele o taumafaiga uiga ese ma faia ai se vaega o lanu matagofie ma vali.
E tusa o le 48 T.L.M., na vaaia ai e Kaisara le Sili se ituaiga o aitu viole i Aikupito, ma na toetoe lava a vave ona fiafia o ia.Na ia toe aumaia lenei lanu, e taʻua o le ponaivi violē lanu viole, i Roma ma avea ma lanu faapitoa o le aiga tupu Roma.

Talu mai lena taimi, ua avea le lanu viole ma faailoga o le tamalii.O le mea lea, o augatupulaga mulimuli ane latou te faʻaaogaina le fuaitau "fanau i le lanu viole" e faʻamatala ai o latou talaaga o le aiga.Ae ui i lea, o le gaosiga o lenei ituaiga o lanu violē o le ponaivi e mafai ona taʻua o se galuega matagofie.
Fa'asusu le sisi ponaivi pala ma le lefulefu laupapa i totonu o se pakete e tumu i mimi pala.A maeʻa se taimi umi e tu ai, o le a suia le faʻafefe o le gill gland o le ponaivi ma maua ai se mea e taʻua o le ammonium purpurite i aso nei, e faʻaalia ai le lanu viole lanumoana.

totogi tagata mo lanu7

Fua fa'atatau o le ammonium purpurite

O le gaosiga o lenei metotia e matua la'ititi lava.E mafai ona maua le itiiti ifo i le 15 ml o le vali i le 250000 ponaivi sisi, na'o le lava e vali ai se ofu Roma.

E le gata i lea, talu ai e manogi le gaosiga, o lenei vali e mafai ona gaosia i fafo atu o le taulaga.E oo lava i lavalava ua saunia mulimuli e maua ai se tofo tulaga ese e le mafaamatalaina i le tausaga atoa, masalo o le "Royal flavor".

E le tele ni lanu e pei o le ponaivi violē.I le vaitaimi na muamua taʻutaʻua ai le paʻu mummy o se vailaʻau ona taʻutaʻua ai lea o se pigmenti, na faia ai se isi mea e fesootaʻi ma le urine.
O se ituaiga lanu samasama matagofie ma manino, lea na faʻaalia i le matagi ma le la mo se taimi umi.E ta'ua o Initia samasama.

totogi tagata mo lanu8

Snail ponaivi mo le gaosia o le lanu viole fa'apitoa

totogi tagata mo lanu910

Mea mata mo Initia samasama

E pei ona taʻu mai e lona igoa, o se lanu lilo mai Initia, lea e fai mai e maua mai i le mimi povi.
O povi nei sa na o lau mago ma vai e fafagaina, ma iu ai i le ogaoga o le le lelei o meaai, ma o le urine o loʻo iai ni mea samasama faapitoa.

Na tauemu Turner ona o le musuia e le jaundice ona e faapitoa lona fiafia e faaaoga le samasama Initia

totogi tagata mo lanu10
totogi tagata mo lanu11

O nei lanu uiga ese ma vali na pulea le lalolagi o faatufugaga mo se taimi umi.Latou te le gata ina afaina ai tagata ma manu, ae e maualalo foi le gaosiga ma tau maualuga.Mo se faʻataʻitaʻiga, i le Renaissance, o le vaega cyan na faia i le lapis lazuli powder, ma o lona tau e lima taimi sili atu nai lo le auro o le uiga tutusa.

Faatasi ai ma le faʻalauteleina o le atinaʻeina o tagata soifua faasaienisi ma tekinolosi, e manaʻomia foʻi e pigments se suiga tele.Peitaʻi, o lenei fouvalega tele na tuua ai se manuʻa oti.
O le paʻepaʻe paʻepaʻe o se lanu e le masani ai i le lalolagi e mafai ona tuʻu ai se faʻailoga i tagata eseese ma itulagi.I le senituri lona fa TLM, na iloa ai e tagata Eleni anamua le auala e gaosia ai le paʻepaʻe paʻepaʻe.

totogi tagata mo lanu12

Ta'ita'i Pa'epa'e

totogi tagata mo lanu13

E masani lava, e tele fa'amau ta'ita'i e fa'aputu i le vineka po'o fe'ai manu ma tu'u i totonu o se avanoa tapuni mo ni nai masina.Ole ta'ita'i carbonate mulimuli ole ta'ita'i pa'epa'e.
O le pa'epa'e ta'ita'i ua saunia e maua mai ai se lanu fa'alilolilo ma mafiafia, lea e manatu o se tasi o lanu sili ona lelei.

Ae ui i lea, o le paʻepaʻe paʻepaʻe e le gata ina susulu i ata vali.O tama'ita'i Roma, geisha Iapani ma tama'ita'i Saina e fa'aaoga uma le ta'i pa'epa'e e fa'afefe ai o latou foliga.A'o ufiufi foliga fa'aletonu, e maua fo'i le pa'u uliuli, pala o nifo ma le asu.I le taimi lava e tasi, o le a mafua ai le vasospasm, faʻaleagaina fatugaʻo, ulu ulu, puaʻi, manava manava, koma ma isi faʻaʻailoga.

Muamua, o le Masiofo o Elisapeta pa'uuliuli na mafatia i le 'ona o le ta'ita'i

totogi tagata mo lanu14
totogi tagata mo lanu16

E aliali mai fo'i fa'ailoga fa'apena i tagata vali.E masani ona taʻua e tagata le tiga e le mafaamatalaina i luga o tusiata o le "painter colic".Ae ua mavae seneturi, ma e leʻi iloa e tagata o nei mea uiga ese e sau moni lava mai a latou lanu e fiafia i ai.

Ole pa'epa'e ta'ita'i ile foliga ole tama'ita'i e le mafai ona sili atu ona fetaui

O le ta'ita'i pa'epa'e na maua mai ai le tele o lanu i lenei suiga o le pigmenti.

O le chrome samasama e sili ona fiafia i ai Van Gogh o le isi vaega ta'ita'i, lead chromate.O lenei lanu samasama e sili atu le susulu nai lo le lanu samasama a Initia, ae e taugofie.

totogi tagata mo lanu17
totogi tagata mo lanu18

Ata o Van Gogh

E pei o le ta'i pa'epa'e, o le ta'ita'i o lo'o iai i totonu e faigofie ona ulu atu i le tino o le tagata ma fa'afoliga e pei o le calcium, ma o'o atu ai i se fa'asologa o fa'ama'i e pei o fa'aletonu o le tino.
O le mafuaʻaga ua leva ona mafatia ai Van Gogh, e fiafia i le lanu samasama ma le mafiafia o le chrome i le maʻi mafaufau, ona o le "sao" o le chrome samasama.

O le isi oloa o le suiga o le pigment e le "le iloa" e pei o le paʻepaʻe paʻepaʻe chrome samasama.Atonu e amata ia Napoleone.Ina ua uma le taua i Waterloo, na faailoa atu ai e Napoleon lona faateʻaina, ma ave faapagota o ia e Peretania i St. Helena.Ina ua mavae le itiiti ifo i le ono tausaga i luga o le motu, na maliu ese Napoleon, ma o mafuaaga o lona maliu e eseese.

totogi tagata mo lanu19
totogi tagata mo lanu30

E tusa ai ma le lipoti o le autopsy a Peretania, na maliu Napoleon i se maʻi tigaina o le manava, ae o nisi o suʻesuʻega na maua ai le tele o arsenic i le lauulu o Napoleon.
O mea e maua i le arsenic na maua i le tele o lauulu faʻataʻitaʻiga o tausaga eseese e 10 i le 100 taimi le aofaʻi masani.O le mea lea, o nisi tagata e talitonu o Napoleon na oona ma faʻapipiʻiina i le oti.
Ae o le moni o le mataupu e ofoofogia.O le tele o arsenic i le tino o Napoleon e sau moni lava mai le vali lanu meamata i luga o le pepa puipui.

E silia ma le 200 tausaga talu ai, na faia ai e le saienitisi Suetena lauiloa o Scheler se lanu lanumeamata lanumeamata.O lena ituaiga lanu meamata e le mafai ona faagaloina i se tepa.E mamao ese mai le faʻatusaina e na lanu lanumeamata e faia i mea masani.O lenei "Scheler green" na mafua ai se lagona ina ua tuʻuina i totonu o le maketi ona o lona tau maualalo.E le gata na faʻatoʻilaloina le tele o isi lanu meamata, ae na faʻatoʻilaloina foi le maketi o meaʻai i le tasi taʻavale.

totogi tagata mo lanu29
totogi tagata mo lanu28

Fai mai o nisi tagata na faʻaaogaina le lanu meamata a Scheler e vali ai meaʻai i le taumafataga, lea na taʻitaʻia saʻo ai le maliliu o malo e toʻatolu.Shiller lanumeamata e masani ona faʻaaogaina e tagata faʻatau i fasimoli, teuteu keke, meataalo, lole ma lavalava, ma o le mea moni, teuteu pepa.Mo sina taimi, o mea uma mai le faatufugaga e oʻo i mea e manaʻomia i aso uma sa siʻomia e se lanu meamata lauolaola, e aofia ai le potumoe ma le faletaele o Napoleon.

O lenei fasi pepa puipui e faapea na aumai mai le potumoe o Napoleone

Ole vaega ole Scheler green ole copper arsenite, lea ole trivalent arsenic e matua oona.O le tafeaga a Napoleone sa i ai se tau susū ma faʻaaoga Scheler pepa lanu meamata, lea na faʻamalolo ai le tele o arsenic.Fai mai o le a le i ai lava ni pepe moe i totonu o le potu lanu meamata, masalo ona o lenei mafuaaga.Na faʻafuaseʻi, Scheler lanumeamata ma mulimuli ane Paris lanumeamata, lea sa i ai foi arsenic, mulimuli ane avea ma vailaau e tineia ai manu faalafua.E le gata i lea, o nei arsenic o loʻo i ai vailaʻau vailaʻau na faʻaaogaina mulimuli ane e togafitia ai le syphilis, lea i nisi itu na mafua ai le chemotherapy.

totogi tagata mo lanu27

Paul Ellis, tama o le chemotherapy

totogi tagata mo lanu26

Cupreouranite

Ina ua maeʻa le faʻasaina o le Scheler green, sa i ai se isi lanu meamata faʻafefe i le masani.A oʻo mai i le gaosiga o lenei mea lanu meamata, e mafai e tagata faʻaonaponei ona faʻafesoʻotaʻi vave ma pomu faaniukilia ma le radiation, aua o le uranium.O le toʻatele o tagata e le manatu o le natura masani o le uranium ore e mafai ona taʻua e matagofie, ua taʻua o le rosa o le lalolagi.

O le ulua'i la'uina o le uranium sa fa'aopoopoina i le tioata e fai ma toner.O le tioata na faia i lenei auala e iai se moli lanumeamata vaivai ma e matua matagofie lava.

Uranium tioata moli lanumeamata i lalo o le moli ultraviolet

totogi tagata mo lanu25
totogi tagata mo lanu24

moli lanu samasama uranium oxide pauta

O le oxide o le uranium e lanu moli moli, lea e faʻaopoopoina i oloa sima e pei o se toner.Aʻo leʻi oʻo i le Taua Lona Lua a le Lalolagi, o nei oloa "tumu le malosi" o le uranium sa i ai i soo se mea.E leʻi oʻo i le tulaʻi mai o pisinisi faaniukilia na amata ai e le Iunaite Setete ona faʻatapulaaina le faʻaogaina o le uranium.Ae ui i lea, i le 1958, na faʻamalieina ai e le Komisi o Malosiaga Atomic a le Iunaite Setete ia tapulaʻa, ma toe faʻaalia le uranium i fale gaosimea ma fale tioata.

Mai le natura i le aveeseina, mai le gaosiga i le tuʻufaʻatasia, o le talafaasolopito o le atinaʻeina o pigments o le talafaasolopito foi lea o le atinaʻeina o pisinisi kemisi tagata.O mea matagofie uma i lenei talafaasolopito ua tusia i igoa o na lanu.

totogi tagata mo lanu23

Ivi sisina viole, Initia samasama, Lead paepae, Chrome samasama, Scheler lanumeamata, Uranium lanumeamata, Uranium moli.
O tulagavae ta'itasi o lo'o totoe i luga o le ala o le fa'aletagata.O nisi e tumau ma mausali, ae o nisi e le loloto.E na'o le manatuaina o nei auala 'alo e mafai ai ona tatou maua se auala sa'o mafolafola.


Taimi meli: Oke-31-2021